Misją Światowej Rady Badań nad Polonią jest rozwijanie i koordynowanie naukowej działalności dotyczącej DZIEDZICTWA NARODOWEGO Polaków za granicą. Ta działalność powinna być łączona z wysiłkami badan naukowych dotyczącymi DZIEDZICTWA NARODOWEGO WSZYSTKICH POLAKOW w Kraju i na Obczyźnie, ponieważ pojęcie Narodu Polskiego nie zna granic.
Światową Rada Badań nad Polonia, jako Towarzystwo Naukowe jest jedyną tego rodzaju instytucją polonijną prowadząca tego typu działalność. Swe zadania realizujemy organizując posiedzenia naukowe, zjazdy, konferencje, seminaria, odczyty, wykłady. Upowszechniamy wiedzę o Polonii i Polsce poprzez wystawy, odczyty, publikacje i inne formy, zależnie od okoliczności. Inicjujemy również, i koordynujemy badania naukowe, indywidualne bądź zespołowe. Wydajemy książki z naszych konferencji oraz periodyki o charakterze naukowym i metodologicznym, prezentujące wyniki badań nad szeroko pojmowaną problematyką polonijną, zwłaszcza związaną z dziejami i przemianami polskiej diaspory. Gromadzimy zasoby archiwalne wydawnictw polonijnych, różnorodną dokumentację, zarówno tę dotyczącą zbiorowości, jak i indywidualnych przypadków, dziejów różnych osób.
Jednym z celów naszej działalności jest stworzenie /on line/ Instytutu Dziedzictwa Narodowego Polonii i Polaków na świecie, które ma odtworzyć – na zasadzie internetowego Portalu - Muzeum ważniejszych ośrodków polonijnych, jak: Hotel Lambert we Francji, Muzeum Polskie w Rapperswil w Szwajcarii, siedzibę byłego Rządu Londyńskiego, rozgłośnie radiową Wolna Europa, redakcję paryskiej „Kultury”oraz szereg innych ważnych ośrodków polonijnych na świecie.
Członkami naszej Rady są naukowcy, publicyści, politolodzy z Kraju i Zagranicy zajmujących się problematyka dziedzictwa narodowego.
Myślimy także o zorganizowaniu przy jednej z polskich Uczelni Instytutu Dziedzictwa Narodowego mającego charakter Uczelni /on line, oraz tradycyjnej metodyce nauczania/, Archiwum Polonii i Biblioteki Polonii.
Bardzo istotna jest dla nas współpraca z władzami, instytucjami oraz organizacjami krajowymi i zagranicznymi, zainteresowanymi Dziedzictwem Narodowym.
Dorobek Polaków na obczyźnie jest ogromny, i to w różnych dziedzinach: kulturowej, politycznej, biznesowej, a nieraz i sportowej. Uważamy, że ten dorobek stanowi wspólne dziedzictwo i tych, co na emigracji, i tych, co w Kraju. Utrwalenie dorobku Polonii legło u podstaw przedsięwzięć, jakie z chwilą upadku PRL podjął Rząd Londyński – transformacji jego prac w nową misję utrwalenia dziedzictwa Polonii. Nie do przecenienia jest w tym dziele rola ostatniego premiera Rządu Londyńskiego, prof. dr. Edwarda Szczepanika. Można powiedzieć, że spełnił rolę idealnego łącznika pomiędzy starą a nową misją. Przed wojną w 1938r ukończył SGH w Warszawie, a następnie po odbyciu krótkich studiów podyplomowych w Londynie wrócił na SGH rozpoczynając pracę asystenta u prof. Edwarda Lipińskiego. Po agresji ZSRR 17 września 1939 r. trafił do obozu w Kozielsku, z którego ocalał cudem, jako deportowany w głąb Syberii. Na mocy paktu Sikorski-Stalin trafił do armii generała Andersa, został odznaczony za udział w walkach pod Bolonią, w końcu zdecydował się na pozostanie w Wielkiej Brytanii, gdzie m.in. wydał po angielsku znakomite dzieło „Dzieje Kultury Polskiej i Dziedzictwa Narodowego”. W 1996 r. przyjechał do Polski i wzywał naukowców, przede wszystkim historyków, socjologów i politologów, by zajęli się badaniami nad losami i rolą Polaków za granicą. Profesor Edward Szczepanik zmarł w 2005 roku.
Jego idea padła na podatny grunt. Jak wspomniałem, Światowa Rada Badań nad Polonią jest Towarzystwem Naukowym zajmującym się tą problematyką. Co roku organizujemy w kraju i zagranicą konferencje, w których biorą udział zarówno osoby z tyłami naukowymi, jak i bez nich, zawsze jednak mające coś interesującego do powiedzenia. Jeśli jednak podkreślam naukowy charakter Rady, to nie oznacza, że odrywamy się od życia. Na odwrót, przeplatamy realne problemy historyczne z bieżącymi, praktycznymi, mając zarazem na uwadze wzgląd na to, by nasze przedsięwzięcia mogły spełniać funkcję edukacyjną dla obecnych i przyszłych pokoleń.
My chcemy współpracować z Ministerstwem Edukacji i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytut Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego, Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego, innymi Uczelniami w Polsce i Zagranica nad projektem Uczelni/Instytutu /on line, choć nie tylko/ z atrakcyjnym, żywym programem dotyczącym wychowawczych aspektów naszego Dziedzictwa Narodowego. Wykorzystanie Internetu do tego celu pozwoli na uzyskanie wielkiego zasięgu, wymianę poglądów, dyskusje Polaków z Polski i Polaków z zagranicy. I tych młodszych, i tych starszych. Myślę, że taki - Instytut Dziedzictwa Narodowego – pomógłby badać problemy i dzięki temu łączyć różne pokolenia we wspólnych zainteresowaniach. Taki Instytut Dziedzictwa Narodowego powinien spełniać role wychowawcza dla obecnych i przyszłych pokoleń wykorzystując nasz największy skarb, jakim jest właśnie to nasze DZIEDZICTWO NARODOWE. Nauczając w Instytucie D.N. /on line/ można by pozyskać wykładowców Polaków mieszkających nie tylko w kraju, ale również z zagranicy /najwyższe autorytety z tej dziedziny/
Dziedzictwo Narodowe to nie tylko nasze osiągniecia z przeszłości to również umiejętność jego praktycznego wykorzystania do celów wychowawczych obecnie. Tylko wówczas znajomość naszego Dziedzictwa Narodowego ma sens jak potrafimy z niego korzystać i stosować w naszym życiu. Dużo jeszcze pozostało do zrobienia w tej dziedzinie. Instytut mógłby również przygotowywać kadry nauczycielskie, kształcące następnie uczniów czy nawet studentów w Kraju czy Zagranica. Instytut/Akademia Dziedzictwa Narodowego może spełniać cele edukacyjne i wychowawcze przy znacznie mniejszej krytyce sil internacjonalistycznego globalizmu kulturowego.
Ta idea naszej Rady mogłaby się stopniowo przekształcać w misję utworzenia znacznie szerzej zakrojonej Akademii Dziedzictwa Narodowego
Światowe Stowarzyszenie “Republika Polonia” bardzo ściśle współpracuje z naszą Radą i reprezentuje środowiska patriotyczne osób polskiego pochodzenia na całym świecie. W swej działalności opiera się na wartościach patriotyczno-chrześcijańskich “Bóg, Honor i Ojczyzna”.
Światowe Stowarzyszenie Republika Polonia wspiera, chroni i kultywuje dobre imię Polski, Polaków i Polonii, propaguje prawdę historyczną o Polsce i Polakach, jak również współpracuje z Ojczyzną na rzecz rozwoju Polski i wzmocnienia środowisk zamieszkałych przez osoby polskiego pochodzenia na całym świecie.
Wiemy, że Polacy należą do czołówki tych narodów świata, w których procent osób mieszkających poza granicami kraju jest bardzo wysoki. Polacy mieszkający za granicą znaleźli się tam z różnych powodów. Jednak światowe geopolityczne zmiany i zawieruchy, przez które przechodził nasz naród, takie jak wojny, powstania i wynikająca z tego powodu utrata naszej niepodległości, były najważniejszym powodem emigracji z ziemi ojczystej.
Idea stworzenia Światowego Stowarzyszenia Polaków mieszkających poza granicami kraju przez wieki istniała w historii naszej emigracji, ale nigdy dotychczas tak naprawdę nie doczekała się faktycznej realizacji. Najczęściej geopolityczne uwarunkowania oraz zmiany zachodzące w Polsce i na świecie na to nie pozwalały. Wielu liczących się przywódców organizacji polonijnych wiedziało i dziś wie dobrze, że prawie 20-to milionowa Polonia i Polacy na świecie stanowią wielką siłę mogącą wspierać polską rację stanu i dbać o interesy Narodu Polskiego.
Dorobek Polonii jest wspólnym dziedzictwem Polaków, którzy czy to w Kraju czy na Obczyźnie kochają Polskę, poświęcają się dla Polski i życzą jej jak najlepiej, zwłaszcza, że Ojczyzna stale potrzebuje pomocy materialnej, intelektualnej i koncepcyjnej. Stąd utrwalenie dorobku Polonii powinno być jednym z istotnych, optymistycznych źródeł motywacji i wiedzy dla młodych Polaków, czy to w Kraju czy na Obczyźnie. Niepodległościowe, patriotyczne organizacje polonijne dążą do stworzenia właśnie takiej realnej reprezentacji światowej Polonii do współpracy z krajem.
Niestety warunki polityczne, w jakich znalazła się Polska po II Wojnie Światowej i transformacja ustrojowa w IIIRP po 1989r nie sprzyjały stworzeniu warunków dla dobrej współpracy Kraj/Polonia. W Kraju nie rozliczono zbrodniczego ustroju komunistycznego, a patriotyczna Polonia na świecie w większości nie godziła się na taki stan rzeczy w Polsce.
Wprawdzie powstawały w minionym okresie próby tworzenia organizacji polonijnych obejmujących Polonię na świecie, ale miały one charakter struktur tworzonych na polityczne zamówienia ze strony PRL a później IIIRP, a organizacje patriotyczne były za słabe organizacyjnie i bez mocnego przywództwa, aby stworzyć organizację polonijną światowego zasięgu. Patriotyczne niepodległościowe środowiska Polonii i Polaków na świecie nie były reprezentowane w organizacjach polonijnych tworzonych i popieranych przez lewicowe rządy RP, a wręcz były one zwalczane. Dopiero wybory w Polsce w 2015r zapoczątkowały zmiany dające nadzieję na prawidłowe, partnerskie uporządkowanie relacji między Krajem a Polonią i Polakami za granicą.
W roku 2020 przedstawiciele Polonii z Ameryki Północnej wraz z przywódcami organizacji polonijnych z Europy i Australii postanowili powołać patriotyczne polonijne stowarzyszenie pod nazwą Republika Polonia – organizację obejmującą Polaków i organizacje polonijne na całym świecie. Autorem nazwy stowarzyszenia był prezes Światowej Rady Badań nad Polonią z USA Walter Wiesław Gołębiewski a wśród aktywnych członków założycieli Republiki Polonia byli tacy znani działacze Polonii na świecie jak Maria Szonert Binienda – USA, Adam Gajkowski – Australia, Lidia Sokołowska Cybart – Kanada, Waldemar Biniecki – USA, Jolanta Grabowska – Szwecja, Monika Obrębska – Francja, Edward Cyran – USA, Danuta Knapp – Szwecja, Józef Krutul – USA, Renata Cytacka ¬¬- Litwa, Ksiądz Zdzisław Malczewski – Brazylia, Jerzy Jankowski – Norwegia, Agata Marriott – USA, Aleksander Oczak – Australia, Anna Paniszewa – Białoruś, Mirosława Woroniecki – Francja.
Zebranie założycielskie Stowarzyszenia Republika Polonia odbyło się 7 Sierpnia 2020r. Ze względu na pandemię COVID 19 odbyło się ono w formie wirtualnej przy użyciu Sali konferencyjnej w systemie internetowym ZOOM. Prezesem Stowarzyszenia Republika Polonia została wybrana Pani Maria Szonert Binienda a w skład Zarządu Stowarzyszenia RP weszli: Walter Wiesław Gołębiewski – Wiceprezes, Adam Gajkowski, Jolanta Grabowska, Lidia Sokołowska-Cybart, Monika Obrębska i Anna Paniszewa. Decyzją uczestników Zebrania Założycielskiego postanowiono, że Republika Polonia, jako stowarzyszenie będzie zarejestrowane w Warszawie, w Polsce.
Członkowie założyciele Republiki Polonia opracowali Statut Stowarzyszenia, w którym w Preambule powołano się na słowa naszego wieszcza Adama Mickiewicza z 1832r, że „ Duszą Polskiego Narodu jest Pielgrzymstwo Polskie”. Dalej stwierdzamy:
My, Polacy, mieszkający poza granicami kraju oraz w Polsce, w trosce o niepodległość i pomyślność Rzeczypospolitej Polskiej, niniejszym powołujemy Stowarzyszenie „Republika Polonia” w celu globalnej ochrony polskich interesów, w szczególności ochrony dobrego imienia Polski i Polaków oraz prawdy historycznej, jak również rozwijania współpracy z Ojczyzną. Jako organizacja pozarządowa pożytku publicznego zrzeszająca osoby fizyczne oraz organizacje Stowarzyszenie „Republika Polonia” reprezentuje środowiska patriotycznych Polaków zamieszkałych poza granicami kraju. Opiera się na wartościach chrześcijańskich i kanonie “Bóg, Honor i Ojczyzna”. Popieramy konserwatywno-niepodległościowe Władze RP. Stowarzyszenie „Republika Polonia” pozostaje otwarte dla osób, które deklarują wsparcie dla naszej Misji.
Te edukacyjno-patriotyczne inicjatywy podejmowane przez Światową Radę Badań nad Polonią oraz Republikę Polonia mają duże znaczenie w procesach
integracyjnych Polaków rozsianych po całym świecie, w podtrzymywaniu więzi z Krajem pochodzenia, w tworzeniu i utrwalaniu dziedzictwa narodowego oraz jego afirmowaniu w środowiskach zamieszkania, co staje się coraz ważniejszym instrumentem dyplomacji publicznej. Ta wiedza o naszych polskich wartościach i prawdzie historycznej jest niezmiernie ważna w obecnej sytuacji politycznej na świecie.
Walter, Wiesław Gołębiewski
Prezes Światowej Rady Badan nad Polonia.